آمایش سرزمین چیست ؟ : تعریف

از : « انجمن مطالعات آمایش سرزمین » ( سیات )  

سایت رسمی ...> موضوعات> سرزمین> آمایش> تعریف

آمایش سرزمین چیست ؟

تعریف

آمایش سرزمین یک سیاست عمومی است که به برنامه ریزی و هماهنگ کردن امور کاربری زمین ، سازماندهی ساخت و سازها ، و همچنین تهیه و تدارک تاسیسات عمومی و فعالیت ها در فضای جغرافیائی می پردازد . تفاوتی اساسی میان نواحی ساختمانی و بقیه سرزمین وجود دارد .

مناطق ساختمانی توسط مدیران محل برنامه ریزی شده و به تصویب مقامات مافوق آنان می رسند . پس از این تصویب ، مدیران محل مسؤول اجرای مصوبه های خاصٌ محلٌی ساخت و سازهای موجود در در نواحی ساخت و ساز هستند . از سوی دیگر ساخت و سازهایِ موجود خارج از این حوزه وظیفه ی آنان به صورتی همه جانبه و بسیار جدٌی بنا به قانون فدرال  مدیریت شده مقامات مافوق مدیران محل مسؤولیت صدور مجوز های خاصٌ آنها را بر عهده دارند .   

مسئله آمایش ، که به تغییر و تحولات چارچوب زندگی و جامعه ها مربوط می شود ، جوانبی پیچیده و به هم بسته از زندگی ما را در بر می گیرد که می توانند ضد و نقیض دیده شوند : مدیریت تقاضای مسکن و فضاهای تفریح و تفرٌج ، تکامل تجهیزات عمومی ، تکامل کشاورزی ، حفاظت محیط ، حفاظت میراث های ساختمانی و مناظر ، مبارزه بر علیه آلودگی صوتی ، صدور مجوز بنگاه ها ، باز سازی محل صنایع قدیمی ِ رها شده ، و غیره ... هماهنگی لازم میان منافع متعدد کنونی یکی از اساسی ترین ماموریت های آمایش سرزمین است .

سرزمین ، آمایش ، تعریف ، آئین نامه ها و دستور العمل ها ، قواعد متداول ، قوانین و مقررات ، ابزارِ آمایش ، طرح های مجتمع سازی ، قطب توسعه ، برنامه هادی محل ، تراز نامه محل ، کمیسیون محلی 

ماخذ :

http://www.vd.ch/themes/territoire/amenagement/definition/

متن اصلی :

Site officiel ... >Thèmes >Territoire >Aménagement >Définition 

Qu'est-ce que l'aménagement du territoire?

Définition

L’aménagement du territoire est la politique publique qui consiste à planifier et coordonner l’utilisation du sol, l’organisation du bâti, ainsi que la répartition des équipements et des activités dans l’espace géographique. Il existe une distinction fondamentale entre les zones à bâtir et le reste du territoire.

Les zones à bâtir sont planifiées par les communes et approuvées par le Canton. Les communes sont ensuite responsables de la police des constructions sises dans les zones à bâtir. En revanche, les constructions sises hors des zones à bâtir sont régies très strictement par la loi fédérale, le Canton est responsable de la délivrance d'une autorisation spéciale.

Liées à l'évolution de notre cadre de vie et de notre société, les questions d'aménagement portent sur des aspects complexes et interdépendants, qui peuvent sembler contradictoires: gestion de la demande de logements et d’espaces de loisirs, évolution de la mobilité, de l'agriculture, préservation des sites, du patrimoine bâti et du paysage, lutte contre le bruit, accueil d’entreprises, reconversion d’anciens sites industriels, etc… La nécessaire coordination des multiples intérêts en présence est une des principales missions de l’aménagement du territoire.

CEAT - Communauté d'études pour l'aménagement du territoire

http://ceat.epfl.ch/

Territoire

Aménagement

Définition

LAT révisée

Guides et manuels

Règlement-type

Lois

Instruments

Projets d'agglomération

Pôles de développement

Plan directeur cantonal

Bilan des réserves en zone à bâtir

Commission cantonale

آسیب شناسی رشته آمایش سرزمین در ایران از همان تعریف مورد کاربرد آن شروع می شود

در آسیب شناسی علمی کشورهای در حال توسعه ، علاوه بر عدم شایستگی مدیران و به ویژه استادانشان که اکثرا" با وجود مدرکمندی از داشتن سواد حقیقی و تخصص مربوطه بی بهره اند عاداتی سنٌتی ( مردم شناختی ) نیز مطرح است مثل اینکه :

- مطالبی را بدون ارتباطی حقیقی با رشته مورد نظر از خود در می آورند و آن را از بدیهیات آن علم یا آن رشته میشمارند ؛ و توهمات خود را آمایش معرفی می کنند . 

- به انشاء و لفٌاظی و ظاهر سازی بسیار بیشتر از اصل رشه یا علم مورد نظر توجه می کنند ؛ به خصوص که غالبا" استادان و فرادستان ایشان نیز در رده ی ایشان ، یا اکثرا" پائین تر از ایشان ! بوده از نظارت و کنترل حقیقی در علم عاجزند ؛ و یا :

 - جریان بده بستان شغلی ( نان قرض دهی ) و همبستگی حرفه ای نمیگذارد که جدٌی تر بوده بیشتر به حقیقت امر و پیشرفت و توسعه بپردازند ؛ و:

- وقتی به سوی منابع علمی می روند نیز اکثرا" تصور می کنند که هر کشوری پیشرفته تر به نظر می رسد در تمام امور پیشرفته تر است ؛ و پیشرفت بیشتر برخی از تخصص ها در برخی از کشورها را در نظر نمیگیرند ؛ یا :

- سعی دارند کشور ، شهر و حتی دانشگاه محل تحصیل خود در خارج از کشور را متخصص ترین در تمام جهان معرفی کنند ! ؛ یا 

- آنچه را که به زبان خارجی مورد استفاده ی آنان بوده است بهترین معرفی می کنند ! و :

- وقتی مطلبی را از زبان خارجی ترجمه می کنند یا آن را خود نمی فهمند تا به دیگران بفهمانند یا حتی به بنگاه های ترجمه میسپارند که ترجمه کنند ! (1) ، و طبیعتا" مترجمان بازاری به همه تخصص ها وارد نیستند ؛ و نیز :

- در ارجاع منابع نیز به مشهورترین متخصصان و مشهورترین منابع  و نه به بهترین و به روز ترین متخصصان رجوع می کنند .

به عنوان مثال مشهورترین منابع آمایش سرزمین که قاعدتا" در کشور مهد آن ، یعنی فرانسه فراهم آمده اند را نه تنها از مرکز مطالعاتی آن ، بلکه از دانشگاه سوربن ، یا دائرة المعارف لاروس یا حتی در این اواخر از ویکیپدیا تصور می کنند حال آنکه به نظر ما که تحصیلکرده آمایش سرزمین و فارغ التحصیل جغرافیا و آمایش در یکی از معتبر ترین دانشگاه های مربوط در فرانسه بوده بیش از سی سال است که به این امر اشتغال داریم  به روز ترین ، مناسب ترین و عملی ترین یا به طورکلٌی معتبر ترین تعریف آمایش آن است که توسط « انجمن مطالعات آمایش سرزمین » صورت گرفته با تعداد خوانندگان و طرفداران خود در دنیای این تخصص ، خودرا بهترین تعریف آمایش سرزمین در این سال 1394 شمسی ، و در آستانه سال 2016میلادی معرفی کرده است .   

(1) که نتیجه اش ترجمه هائی نظیر آمایش « سرزمینی » ! یا حتی آوردن اصطلاح « برنامه ریزی فضائی » به جای آمایش سرزمین ! و نظایر آنهاست ...

آمایش سرزمین ( ساماندهی سرزمین ) چیست ؟

آمایش سرزمین ( ساماندهی سرزمین ) چیست ؟

آمایش سرزمین اصطلاحی است که در سال 1353 یا حوالی آن در ترجمه اصطلاح فرانسوی L'aménagement du territoire ، از کشوری که در واقع زادگاه آمایش سرزمین و مهد این رشته است (1) ، وارد زبان فارسی شده و به سلیقه ی محمد رضا شاه به آمایش ترجمه شده است ؛ حال آنکه بهترین ترجمه آن اصطلاحی بسیار مفهوم تر نزد عموم فارسی زبانان ، یعنی « ساماندهی » ، است که بهتر است به جای آمایش سرزمین این رشته را « ساماندهی سرزمین » بنامیم (2) .

« سرزمین » موضوعِ جغرافیا است ؛ و به این اعتبار برای ساماندهی هرمحلٌی ابتدا میبایست جغرافیای آن را مطالعه و تدوین کرد . 

برای ساماندهی سرزمین ، حتی در حدٌ یک روستا ، نیاز به اتخاذ مجموعه ای از سیاستهای عمرانی - اقتصادی - اجتماعی فرهنگی ، برنامه ریزی در حدٌ روستا ، شهر ، کشور یا فراتر از آن ، و تدوین یک استراتژی اوٌلیه هستیم ؛ بنابر این آمایش سرزمین یا اگر بهتر بگوئیم « ساماندهی سرزمین » قبل از هرچیز « مجموعه ای از سیاست ها » چون یک « سیاست کلان » یا « سیاست ساماندهی سرزمین » است که مفهوم ترین و معتبر ترین تعریف و مضمون آن در این آستانه سال 2016 میلادی را در پست آتی می آوریم .

اکثر تعاریف قدیمی در حال حاضر از اعتبار علمی ساقط شده اند .

(2) چنین رشته ای درسی اصولا" در انگلستان وجود ندارد و تدریس نمی شود چون با سیستم سرمایه داری حاکم بر آن کشور مباینت دارد ؛ و در کشورهای انگلیسی زبان وابسته به انگلستان ، چون استرالیا نیز مفهومی غیر از مفهوم مورد نظر ما دارد . بنابر این استفاده از تعریف آمایش در منابع انگلیسی زبان را به هیچ وجه من الوجوه توصیه نمی کنیم .

(2) این نام یا عنوان میبایست قانونی شود ؛ یعنی در قانون برنامه ششم بیاید و از آنجا در اسناد رسمی دولتی و غیر دولتی و اسناد علمی ( چون کتابهای دانشگاهی ، و... ) ....

مگر کار جغرافیا دان در شناخت قابلیت های هر بخش از سرزمین برای آمایش آن چیست ؟

آقای رئیس جمهور . واقعا" نمی دانیم که آمایش سرزمین را می طلبیم ، یا نمیخواهیم نامش را ببریم ؟ یا اصولا" نمی خواهیم طبق قواعد علمی آن عمل کنیم ؟!!!!!!

چهارشنبه 18 شهریور 1394 - 12:01

رئیس جمهور :

تمامی استانداران باید به طور کامل فعال و در صحنه بوده و استعدادها و شاخصه‌های استان خود را برای جذب سرمایه‌گذاری‌ها به سرمایه‌گذاران خارجی معرفی کنند تا بتوانیم از شرایط بوجود ‌آمده به خوبی بهره‌برداری کنیم

همه باید مشارکت کنیم تا اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تحرک بیشتری داشته باشد

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی در جلسه صبح چهارشنبه هیأت دولت با بیان این که شرایط کشور از لحاظ اقتصادی پس از برجام تغییر خواهد داشت و زمینه حضور سرمایه‌گذاران و کارآفرینان خارجی مهیا شده است، گفت: امروز .....تمامی استانداران باید به طور کامل فعال و در صحنه بوده و استعدادها و شاخصه‌های استان خود را برای جذب سرمایه‌گذاری‌ها به سرمایه‌گذاران خارجی معرفی کنند تا بتوانیم از شرایط بوجود ‌آمده به خوبی بهره‌برداری کنیم.

رییس جمهوری تصریح کرد: تصمیم دولت تقویت اقتصاد مقاومتی است و به زودی ستاد اقتصاد مقاومتی به ریاست معاون اول رییس جمهوری تشکیل و چارچوب‌های آن در دولت تصویب خواهد شد، همه باید مشارکت کنیم تا اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تحرک بیشتری داشته باشد.

دکتر روحانی ..... یکی از طرح‌هایی که توسط وزارت راه و شهرسازی پیگیری می‌شود سامان دهی جاده هراز و تقویت راه‌آهن با در نظر گرفتن شرایط و مشکلات موجود است که امیدواریم هرچه سریعتر این مشکلات برطرف شود

ما : آقای رئیس جمهور ، ساماندهی بخش های مختلف تاسیساتی - خدماتی ( عمرانی ) - اقتصادی - اجتماعی - فرهنگی در سراسر استانهای کشور هم از نظر استانی ( منطقه ای ) ، هم از نظر موضوعی - بخشی ، و هم از نظر زمان و برنامه ریزی به هم مرتبط اند ؛ نیاز به برنامه و استراتژی کلان دارند ؛ یعنی تمرکز - سیاستگذاری منسجم و برنامه ریزی توسعه عدالتجویانه و متوازن  در سراسر کشور که نام آمایش سرزمین به خود گرفته است و یک علم و تخصص واقعی است که با توجٌه به ضرورت استفاده از آن در مرکزی از متخصصان حقیقی ( و نه فقط مدرکمند یا مورد توجٌه ....  ) امر ، بنام سازمان آمایش سرزمین گرد هم آیند و با رهائی از پراکندگی و برنامه سازی های کنونی در خدمت جدٌی به ملٌت ایران بکوشند . 

چرا دولت به این حقیقت امر ، آنطور که باید و شاید توجٌه نمی کند ؟!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! .