تفاوت سرزمین و فضای جغرافیایی

سرزمین / فضای جغرافیایی 

 

سرزمین ُ محیطی است جغرافیایی که گروهی خاص بر آن سکنی گزیده اند  

مثل سرزمین ایران

مفهوم « سرزمین » مفهوم کاملی است که « آمایش » نسبت به آن در نظر گرفته شده است ؛ و از ابتدا تا کنون این مفهوم یا تغییر نیافته است یا اگر در کتب تخصصی تفصیلی مورد تغییر قرار گرفته است این تغییر بسیار اندک و تقریبا" ناچیز بوده است .

امٌا گویا ، به خصوص دربرخی از کشورهای در حال توسعه ، اصطلاحات نیز مانند انواع خوراک و پوشاک ، روزی مد می شوند و روزی دیگر از مد می افتند ؟! ، یا بر حسب زمان و مکان متفاوت می گردند ؛ و این است که اصطلاح فضای جغرافیایی در کشورهایی مگر کشور فرانسه گاه معادل با سرزمین به کار رفته است ؛ و حتی پس از چند دهه معدودی از جغرافیادانان فرانسوی نیز شاید در قلمرویی از مد گرایی آن را ، البته در مواردی محدود ، جانشین اصطلاح سرزمین ساخته اند .

در حقیقت : سرزمین بیانگر سطح زمین ، توپولوژی و ساکنان بر آن است ، یا همان که « مکان جغرافیایی » نیز نامیده می شود ؛ حال آنکه « فضا»ی جغرافیایی بیشتر با حرکات یا متغیٌر های مشهود بر این سرزمین سرو کار دارد :

-         رفت و آمدهای روزانه انسان ها در خیابان ها و جادٌه ها

-         حمل بار ، و...

-         مهاجرت ها و تغییر محل سکونت

-         جریان داد و ستد و نقل و انتقال پول فلزی و کاغذی

از اینجا است که در مبحث آمایش سرزمین از « جغرافیای انسانی سنٌتی » به « جغرافیای مدرن » و« جغرافیای کمٌی » که خود بیش از هر رشته ای لازمه « جغرافیای اقتصادی » است می رسیم ؛ و در تصحیح وضعیٌت سطح زمین ، یا سرزمین ، برای زندگی بهتر به تفکٌرات ، سیاستگذاری ها ، و اقداماتی می پردازیم که آمایش یا ساماندهی نامیده می شود ؛ و شناخته شده ترین اهداف آنان عیارتند از :

-         مکان گزینی ها

-         تغییرات در سطح زمین و تاسیسات مستقر بر روی آنها

-         یافتن کوتاه ترین راهها

-         و...

در فضای جغرافیایی بیشتر حرکت ها مدٌ نظر است