جغرافیای آمایش ، توسعه سرزمینی

نمونه ای از جغرافیای آمایش در کشور بلژیک :

دانشگاه لی یژ بلژیک .

توسعه سرزمینی

تاسیس واحد « جغرافیای اقصادی و اجتماعی » حاصل جمعبندی های اتحادیه جغرافیا در سال 2000 در باره خدمات اقتصادی و اجتماعی جغرافیا است که از ییش ا ز سی سال قبل از آن در صدر سمینارهای جغرافی مطرح بوده است .

این واحد یا به تعبیری گروه آموزشی ، دروس زیر را بر عهده گرفته است :

جغرافیای اقتصادی

جغرافیای فرهنگی و سیاسی

جغرفیای شهری

جغرافی رو ستائی

آمایش سرزمین

توسعه سرزمینی

تحلیل مدیریت چشم اندازها

....

منبع صلی :

http://www.geographie.ulg.ac.be/index.php?page=developpement-territorial

مدیر وبلاگ :

قاعدا" این هشت مبحث ، مباحث اساسی آمایش سرزمین را تشکیل می دهند . منتهی بحث بر سر عناوین دروس یا مباحث است :

مثلا" مبانی جغرافیای اقتصادی ( فضای اقتصادی ) از پروفسور فرانسوی ، پل کلاوال (1) ، که کتابی واقعا" مفید است ؛ شامل مباحث حمل و نقل هم می شود . حال آنک برخی معتقدند که بحث آمایشی اقتصاد بیشتر مبتنی بر اعتبارات و ارزیابی طرحها است و جغرافی حمل و نقل خود به تنهایی یکی از مباحث آمایش سرزمین است و ما نیز بر این عقیده ایم .

جغرافیای آبها  نیز ، به ویژه در ایران ، یکی از مباحث مهم آمایش را تشکیل می دهد .

جغرافی فرهنگی و سیاسی نزد برخی با عناوین جغرافی اجتماعی و جغرافی جمعیت می آمده است ؛ و مؤلفان در فرانسه آنها را با توجه به کربردشان در آمایش سرزمین تالیف می کرده اند .

توسعه سرزمینی با آمایش سرزمین متفاوت است .

جغرافی کاربردی

جغرافی جهانگردی

مدیریت بحران

حفاظت از محیط طبیعی

و ... نیز ، بخصوص برای آمایش سرزمین ایران اهمیٌت می یابند .

(1) مترجم محترم آن را به تلفظ انگلیسی « پاول کلاوال » ترجمه کرده اند .

موضوعات جغرافیای آمایش

تحلیل ظواهر زمین

موضوعات جغرافیای آمایش

رشته های تحصلی در کشورهای اروپائی با نام و ترکیب و هدفی همیشگی باقی نمی مانند و بنابر پویائیِ علم در آن خطٌه به صوری گوناگون در کشورهای متفاوت ظاهر می شوند . در برخی از دانشگاه ها اصولا" جغرافیا را جزو« علوم زمین » در دانشکده های علوم تدریس می کنند و مدرک فارغ التحصیلی آن یک مدرک علوم محسوب می شود . در دانشگاه نمور بلژیک ، در شهر نمور آن کشور به جنبه علمی ( علوم پایه ) جغرافیا اهمٌیت داده به تدریس آن به این شیوه از دبیرستان الی دکتری تو صیه می کنند .

درگروه آموزشی جغرافیا دردانشگاه نمورِ بلژیک :

مطالعات جغرافیائی اصولا" متوجٌه تحرکات درون فضای جغرافیائی عصر حاضر و نتایج این تحرکات است ؛ بخصوص :

- روابطی که بین مهاجرت ، سلامت انسانی ، فقر و محیط زیست وجود دارد

- تغییرات کاربری زمین و تاثیر آن بر امور مربوط به اکو سیستم

- توسعه ابزارهای تحلیل ظواهر جغرافیائی و مطالعات مشارکتی

- پرورش کارشناسان جغرافیای آمایش برای سازمان های دولتی یا شرکت های بخش خصوصی بنا به ظرفیتهای موجود خود ؛ به ویژه در :

* نقشه کشی و بطور کلٌی سیستم های اطلاعات جغرافیائی

* تحلیل ظواهر زمین ( چشم انداز )

* ارزشیابی طرح های توسعه در کشورهای عقب مانده و در حال توسعه

منبع اصلی :

 https://www.unamur.be/sciences/geographie

جغرافی ، علم سرزمین

جغرافی ، علم سرزمین

جغرافی ، در چارچوب آموزش علوم محض ( دانشکده علوم ) به توصیف و فهم دو قلمرو بسیار مهم و گسترده می پردازد :

- سازماندهی فعالیت های عمرانی - اقتصادی - اجتماعی - فرهنگی انسان بر روی کره خاکی 

- شناخت روابط متقابل بین جمعیت و محیط زیست وی .

 وبا این دستاورد ها است که به آمایش کردن سرزمین به صورتی پایدار می رسد .

جغرافی در میدان مرکزی شاهراههای علوم محض و علوم انسانی قرار گرفته است .

علم جغرافیا ، انسان را در مرکز فعالیت های خود در امور و مسائل زیر قرار می دهد :

- محیط طبیعی

- محیط سیاسی

- محیط اجتماعی

- محیط اقتصادی

بنابر این جغرافیدان آمایش ، به عنوان علمی برای عمل ، نتیجه مطالعات و تحلیل های خود را در اختیار مدیران و به خصوص تصمیمگیرانِ آمایش سرزمین در حوزه فعالیت و ماموریت خود قرار می دهد .

منبع اصلی : 

https://www.unamur.be/sciences/geographie

علم جغرافی ، مطالعه سازماندهی فعالیت ها ، شناخت روابط بین انسان و محیط طبیعی ، مطالعه و تحلیل ، آمایش سرزمین پایدار

.

عید سعید غدیر مبارک باد

سخنی با دانشجویان جغرافیا ؛ به ویژه جغرافیای آمایش

سخنی با دانشجویان جغرافیا ؛ به ویژه جغرافیای آمایش

هردانشی حاصلِ مطالعه و تجربه بر روی پدیده ها ، به صورت واقعی و قابل لمس ، آنها است و جغرافیا نیز از این قاعده ی اصلی علمی در جهان مستثنی نیست . امٌا در عمل ده ها سال است که در ایران :

- جغرافیا ترجمه ای است از آنچه که جغرافیا دانان بزرگ و کوچک ؟! جهان ، با مطالعه پدیده های سرزمین محل سکونت یا محل مطالعه خود کسب کرده اند ؛ و طبیعتا" با واقعیت های سرزمین ایران کاملا" منطبق نیست .

به عنوان مثال : فلان جغرافیدان آلمانی نسبتا" مشهورکه اصولا" تحصیلات و تجربیاتش در سرزمین سرد و جنگلی آلمان است ؛ و فقط طی مسافرتهائی نسبتا" کوتاه مطالبی در باره صحرای آفریقا یا صحرای نوادا و... نوشته است ، مطالعاتی در باره کویر لوت ایران نداشته است که در اینخصوص نوشته هایش حجت قرار گیرد و به فارسی ترجمه شده بنام خود وی یا بنام فلان چوپانزاده بنام مطالعات لوت ایران حجٌت قرار گیرد ! .

- امٌا جغرافیا دان مقلٌد و حتی کپی کار ایرانی که مدرکی معتبر یا نامعتبر در رشته ی جغرافیا ، زمین شناسی یا به خصوص خاکشناسی و امثال آن در کشوری دوردست بدست آورده است برای جغرافیای ایران ، به اعتبار همین مدرک ... ، جغرافیدان و حتی استاد جغرافیا محسوب می شود .

- وی با عنوان « دکتر » ( که در کشورهای پیشرفته جهان فقط به پزشکان اطلاق می شود ) و « استاد دانشگاه » به تقلیدی ناشیانه و گاه بسیار ناشیانه از مطالعاتی جغرافیائی نه چندان مرتبط با آب و خاک و سرزمین ایران می پردازد و گاه ترجمه ای ناقص از آنها را با جرح و تعدیل هائی بنام جغرافیای ایران چاپ و منتشر می کند .

- این ایراد اساسی بیشتر از این لحاظ است که گذشته از مرتبط بودن ، یا غیر مرتبط بودن تحصیلات خارجی وی ، از ابزار واقعی مطالعه در ایران ، حتی ابزاری که برای فلان کارشناس سازمان جغرافیائی ارتش فراهم است و از وی جغرافیدان ساخته است ، نیز بی بهره است .

هیچگاه نباید فراموش کرد که عصاره و مزیٌت جغرافیا ، به ویژه در کاربرد چون در آزمایش سرزمین ، در تفاوت های سرزمین و شناخت خصوصیات سرزمین ( کشور ، منطقه ، ناحیه ، استان ، شهرستان ) مورد مطالعه است و نه کلٌیات نظری جغرافیا در جهان .